شمار رو به افزایش چالش های خط مشی و حاکمیت شرکتی در چهار گوشه جهان ایجاب می کند، بخش خصوصی جهت ایجاد راه حل های عملی مشارکت داشته باشد. این چالش ها در پیوند با رشد فراگیر و مشمول، کاهش فقر، پاسخگو بودن دولت، امانت در کاروبارها، رقابت ملی، نوآوری، و دسترسی به موقعیت های مناسب،هستند. یک توصیه عمده برآمده از چهارمین مجمع سطح بالای بوسان (کره) در مورد تأثیر کمک “گفت و گوی فراگیر برای ایجاد محیطی جهت خطمشی سودمند برای توسعه پایدار” بود.” (1)
در ادامه “مشارکت جهانی برای توسعه همکاری مفید” پیشنهاد گفت و گوی بخش دولتی- خصوصی به عنوان یک شاخص عمده کمک های بخش خصوصی به توسعه را پیشنهاد داد (2).
البته راهکار گفت و گوی ساختاری چیزی بیش از یک ایده است که در همه نقاط جهان ایجد شده، و سود آن از همیشه بیشتر می باشد. در ماه مارس 2014 “کارگاه آموزش بین المللی” فرانکفورت (آلمان) 145 شرکت کننده متخصص از 40 کشور را به خود جلب کرد، که 33 نوآوری گفت و گوی بخش دولتی- خصوصی را نمایندگی می نمودند.(3) البته موانع چنین گفت و گویی هایی می توانند زیاد باشند. اما ارزش آنها اینک در سطحی گسترده هم از سوی دولت ها و هم از جانب دارندگان کسب و کارها مورد تأیید قرار دارد، و به رسمیت شناخته می شود.
“گروه بانک جهانی” (دبلیو بی جی) و “مرکز بین المللی تجارت خصوصی” (سی آی پی ئی) از سازمان های عمده بین المللی به شمار می روند، که در سراسر جهان گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی را به عنوان وسیله ای برای تسریع اصلاحات و ترویج خطمشی سازی فراگیر تسهیل می کنند. این نوشتار مشترک ارزش و انجام گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی در محیط امروز را مطرح می نماید، و عملکردهای مؤثر منطبق با تجربیات دبلیو بی جی و سی آی پی ئی را به مشارکت می گذارد.
گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی چیست؟
گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی (پی پی دی) روشی ساختارمند، مشارکتی، و فراگیر، برای خطمشی سازی است. این گفت و گو به ویژه در هنگامی که سایر بنیان های خطمشی به خوبی اجرا نمی شوند، بر اصلاحات حاکمیت شرکتی و محیط کاری تمرکز دارد. گفت و گو سبب بهبود جریان اطلاعات در پیوند با خطمشی اقتصادی می شود، و برای روند دولت مشروعیت به وجود می آورد.
توضیح ساده اینکه گفت و گو فضای کشف خطمشی را گسترش می دهد. زیرا خطمشی سازان، شهروندان، و کارشناسان می توانند از طریق گفت و گو، به شکلی بسیار دقیق تر نقطه مناسب برای اصلاحات را تعیین نمایند، که سبب اقناع شرایط مطلوب خطمشی، امکان پذیری سیاسی، و امکان پذیری اجرایی، خواهد شد.
پی پی دی ها به افراد ذینفع این توانایی را می دهند، که بتوانند با همکاری یکدیگر به مشکلات عملکرد مشترک دولت و بازار بپردازند. آنها طیف گوناگونی از بازیگرانی مانند بخش خصوصی، دولت، جامعه مدنی، دانشگاهیان، و سایرین را که دارای منافع مشترک هستند و یا در مورد برخی مسائل در پیوند با خطمشی دلنگرانی دارند، گردهم می آورند.
پی پی دی برای تنظیم فوریت های خطمشی، بهبود لوایح، و بازخورد نظم دهنده به کارگیری متحد، مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین می تواند بینش ایجاد کند، به پیشنهادهای خطمشی اعتبار ببخشد، و جهت تغییر، نیروی حرکت به وجود بیاورد. گفت و گو احتمال کمک نهادهای اقتصادی خرد به رشد را برای دولت ها آشکار می نماید. همزمان نیز در جامعه کسب و کار حس مالکیت برنامه های اصلاحی به وجود می آورد، که سبب احتمال بیشتر موفقیت عملی خطمشی ها می شود.
منابع گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی
گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی مبنایی جهت خطمشی های هوادار بازار به وجود می آورد، که سبب عمق بخشیدن به اصلاحات اقتصادی می شود، و رقابت ملی را افزایش می دهد. این گفت و گوها کاربردهای زیادی دارند. اما نوعا هدفشان بهبود فضای سرمایه گذاری، از سر راه برداشتن محدودیت های توسعه، و یا تنظیم خطمشی های ویزه صنایع، است.
دولت هایی که به حرف بخش خصوصی گوش می دهند، بیشتر احتمال دارد دست به اصلاحات معتبر بزنند، و خطمشی شان از پشتیبانی برخوردار شود. آنها در ادامه به منابع اطلاعاتی خود تنوع می بخشند، و خطمشی مبتنی بر شواهد را ترویج می کنند. کسب و کارها هم به سهم خویش در ایجاد محیط کاری کم هزینه وقابل پیش بینی، در پی کمک به دولت برمی آیند. گفت و گوی مرتب با یکدیگر، به ایجاد اعتماد و درک بین این دو بخش کمک می کند.
از دیدگاه حاکمیت شرکتی دمکراتیک و آزاد کمک پرطراوت و چالاک بخش خصوصی به گفت و گو، مشارکت در خطمشی سازی را توسعه می دهد، سبب بهبود کیفیت ارائه کسب و کارها می شود، و عملکرد بنیادهای دمکراتیک را افزایش می دهد. فراتر اینکه پی پی دی سبب ایجاد شفافیت و پاسخگویی در خطمشی سازی و اجرای خطمشی می شود، و در نتیجه می خواهد هم ذینفع های بخش خصوصی و هم بخش دولتی پاسخگو باشند.
دست اندرکاری ساختاری و شفاف بخش خصوصی نیرویی برای مقابله با خطمشی سازی هایی است، که در معاملات پشت پرده با حضور معدودی افراد گزینشی صورت می گیرند. (در چنین حالتی) بلندترین صداها به ندرت در جهت بهترین منافع بخش خصوصی به عنوان یک مجموعه سخن می گویند، و به ندرت اهداف مبنی بر توسعه گسترده را در ذهن دارند. در مقابل خطمشی های چندین ذینفعی کارکرد و نحوه اجرای بنیادهای دولتی را روشن می کنند، و برای تصمیم سازی توأم با تشریک مساعی مشروعیت به وجود می آورند.
سرانجام اینکه خطمشی های گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی توانایی خود در نتیجه بخش بودن را ثابت کرده اند. کمااینکه ارزیابی 30 پی پی دی در سال 2009 نشان داد که بیش از 400 اصلاحات انجام شده در 50 زمینه، سبب صرفه جویی حدود 400 میلیون دلار در بخش خصوصی گردید (4). نمونه های از تأثیرات خطمشی در جدول زیر نشان داده شده اند.
| با گفت و گو | بی گفت و گو |
| · تمایل به اصلاحات
· خطمشی مبتنی بر شواهد · خطمشی سازی فراگیر توآم با مشارکت · بازخورد · مشروعیت |
· اصلاحات بی دوام
· خطمشی ناهمخوان · معاملات جنبی (رانت خواری گروهی خاص) · مقررات بی ارتباط · نبود با کمبود اعتماد |
تجربیات گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی
پی پی دی ها می توانند در سطوح محلی، ملی، و بین المللی، به مسائل بپردازند، و یا از سوی گروه، زنجیره ارزش، و بخش صنعت، سازماندهی شوند. همچنین می توانند عمری مشخص و مدت دار (مثلا برای حل یک سری مسائل خاص به وجود بیاند) داشته باشند. یا اینکه به منظور توسعه و تغییرات عمیق، بنیادین شوند.
امکان دارد گفت و گوی هدایت شده از سوی دولت حالت مشورت پیدا کند. روند این گفت و گو در خدمت نیاز دولت برای اطلاعات است، و کانالی جهت ابراز نظرات خصوصی می گشاید. همچنین بخش خصوصی می تواند، در روند خطمشی ها پیشقدم شود. کمااینکه می تواند از طریق به کارگیری روش حمایتگرانه مسائل را تبیین کند، خود را سازماندهی نماید، و نیازهای دارای فوریتش را به گوش برساند. پشتیبانی جانانه – یعنی تلاشی پیش کنشگرانه برای تأثیرگزاری بر خطمشی- سبب می گردد، کسب و کارها یاری دهنده ای مؤثر برای گفت و گو شوند.
نمایه هفت نکته ای زیر مشخصه های گوناگون یک همکاری فرضی را نشان می دهد (5).
| محلی | حوزه | ملی |
| بخشی خاص | حیطه عمل | کل اقتصاد |
| ابتکارعمل موقت | وضعیت نهادینه کردن | نهاد دائم |
| زیر اداره خصوصی | رهبریت | زیر اداره دولت |
| زیر اداره/ نگهداری محلی | مالکیت | واسطه طرف سوم/ پشتیبانی مالی |
| تغییرات ویژه/ اهداف ویژه | تمرکز | رویکردهای کلی/ اهداف فراوان |
| بازیگران معدود | مشارکت | بازیگران فراوان |
در هر پی پی دی قرار داشتن وضعیت اشاره گر/ curser (بیشتر یا کمتر به سمت راست، چپ، و یا وسط هر یک از بخش های میانی شامل سرفصل ها) مشخص می کند: حوزه پی پی دی کدامست؟ آیا ملی می باشد، یا محلی؟ حیطه عمل چیست؟ آیا ویژه بخشی خاص، و یا گستره کل اقتصاد می باشد؟ سطح نهادینه کردن آن موقت، و یا نهادی دائمیست؟ رهبرانش کیانند؟ آیا از سوی بخش خصوصی یا دولتی اداره می شود؟ صاحب و مالکش کیست؟ آیا در سطح محلی از سوی خود بازیگران اداره و نگهداشته می شود، و یا طرف های سوم مانند برخی اهداکنندگان با پشتیبانی فراوان مالی از آن حمایت می کنند؟ تمرکز مشارکت بر چیست؟ آیا تمرکز بر کسب معدودی تغییرات خاص با هدف های ویژه، و یا برای دادن جهت کلی به اقتصاد با رویکردهای فراوان است؟ چه کسی فعالانه مشارکت دارد؟ و پیچیدگی و شمار گروه های دست اندرکار چیست؟
به سبب منافع توسعه ناشی از تشریک مساعی گفت و گوهای بخش های دولتی- خصوصی، بیش از یک دهه است که چندین طرف بین المللی واسطه چنین گفت و گوهایی شده اند. برای نمونه گروه بانک جهانی در 10 سال اخیر در بیش از 50 کشور از طیفی از نوآوری های پی پی دی از جمله رقابت، مشارکت، شوراهای مشورتی سرمایه گذاران، میزگردهای سرمایه گذاران رئیس جمهور، مجامع کسب و کار، و سایر انواع پی پی دی، پشتیبانی کرده است. در 30 سال اخیر سی آی پی ئی نیز، اتحادیه های صنفی نماینده سراسر جهان را بسیج نموده، و ظرفیت آنها جهت طرفداری از راه حل های با خطمشی بازار محور را تقویت کرده است. نمونه هایی که در ادامه می آیند، تنوع شکل هایی را که نوآوری های در پیوند با گفت و گو به خود گرفته اند، و توانایی آنها برای پیش بردن انواع اصلاحات را به تصویر می کشند.
گفت و گو در فضای سرمایه گذاری (کامبوج)
سبب اصلی بسیاری از ابتکارات گفت و گوها تسریع اصلاحات فضای سرمایه گذاری، و بهبود توانایی بخشیدن به محیط های کسب و کاری بوده است. این نوآوری ها طرف های خصوصی و دولتی را گردهم می آورند، تا محدودیت های کسب و کارها را بیابند و تشخیص دهند، تغییرات خطمشی را به اجرا درآورند، و به این ترتیب رقابت ملی را افزایش دهند. مجمع بخش های خصوصی- دولتی کامبوج نمونه ای از این دست به شمار می رود، که از سال 2001 به این سو زیر مدیریت نخست وزیر تشکمیل جلسه داده است. این مجمع پیرامون هشت گروه کاری ویژه سازماندهی شد، که ریاست هر یک از آنها به عهده یک نماینده از هر یکی از دو بخش خصوصی و دولتی بوده است. گروه های کاری اصلاحات را انجام می دهند. همچنین هر شش ماه تا یک سال یک بار یک جلسه بزرگ و علنی به ریاست نخست وزیر تغییرات را تصویب، و کشمکش ها را حل می کند. از هنگام تشکیل این مجمع 18 جلسه از این دست برگزار، و جریان آنها از طریق تلویزیون در سطح کشور پخش شده است.
برآورد می شود، که اجرای اصلاحات از طریق این مجمع در کامبوج سبب کاهش 69 میلیون و 200 هزار دلار دیگر از هزینه های بخش خصوصی شده باشد (6). برخی از اصلاحات ملموس تر شامل کاهش مبلغ حق ورود به بندر سیهانوک ویل، معافیت مالیاتی موقت بخش پوشاک، کاهش 10 تا 3 درصدی مالیات مکالمات با تلفن های ثابت، و کاهش 20 تا 15 درصدی نسبت های سنجش توانایی پرداخت بدهی های بانک های تجارت و تخصصی، می باشد. فراتر اینکه مجمع مورد اشاره درک دولت از نیازهای بخش خصوصی را افزایش داد، و جامعه کسب و کار را به در پیش گرفتن دیدگاهی فراگیرتر در مورد بهبود اقتصاد ترغیب کرد (7).
گفت و گوی بخش خاص (کشورهای گوناگون)
در بسیاری از موارد برای یک پی پی دی منطقی می باشد، که بین یک صنعت خاص، مجموعه، و یا زنجیره ارزش بخش خصوصی و بخش های دولتی مسئول اجرای قوانین مربوطه در آن حوزه اقتصادی خاص، قرار بگیرد. این بخش ها (یا مسائل) خاص تمرکز بیشتر، انگیزهای بیشتر جهت همکاری، و موقعیت های بیشتر برای عمل، ایجاد می کنند. در نتیجه راهبردهای بخش خاص، نوعی خطمشی صنعتی هستند. اما چهارچوب پی پی دی می تواند برغم بسیاری از راهبردهای خطمشی صنعتی در گذشته که عملکرد ضعیف (مانند صنایع سوء تخصیص و هدف قرار دادن بخش اشتباهی) داشتند، بر بسیاری از این کاستی ها غلبه کند. زیرا پی پی دی ها به ویژه بر رهبری و مالکیت محلی تأکید دارند، کارگاه های آموزشی مشارکتی قابل استفاده برای همه طرف های ذینفع (مانند توسعه یافتن) را ارتقاء می بخشند و ترویج می کنند، شرکت ها را به حل مشکلات ترغیب می نمایند، و می توانند از طریق اهرم های محک زنی بین المللی و آموزش فنی (که بالقوه از سوی اهداکنندگان تهیه و پشتیبانی مالی می شود) شفایت، فراگیری و مشمولیت، و لوازم بهتر جهت شناسایی حوزه های بخش توسعه را، پرورش دهند.
پی پی دی ها در برخی از کشورها صنایع را دستخوش تغییرات بنیادین کرده اند. برای نمونه در سال 1998 با به کارگیری پی پی دی در مصر صادرت مرکبات تا جایی رشد نمود که به سبب برداشت محصول فراوانتر، مناطق بیشتری به سرزمین های زیر کشت افزوده شدند. زیرا زمانی که اتحادیه توسعه صادرات محصولات کشاورزی (اچ ئی آی ای) با تلاش های مشترک خصوصی- دولتی آشنا شد، از زمین های موجود نهایت استفاده را برد. در نتیجه بخش صادرات مرکبات مصر بین سال های 2000 تا 2008 از نظر مقدار و ارزش، به ترتیب 5 و 14 برابر رشد پیدا کرد. در سایر کشورهای حوزه دریای مدیترانه نیز، می توان شاهد وضعیت مشابهی بود (8). کمااینکه پی پی دی ترتیب داده شده از سوی اتاق بازرگانی ازمیر ترکیه، به افزایش 100 برابری در بخش گردشگری دریایی کمک کرد. زیرا شمار مسافرانی را که از طریق دریا از ازمیر بازدید به عمل می آوردند، از تقزیبا 3 هزار و 500 در سال 2003، به 350 هزار در 2010 افزایش داد.
در سطوح محلی هم پی پی دی ها سبب افزایش رقابت و راندمان گردشگری دریایی در 10 منطقه اسپانیا شده اند. مثلا همکاری بخش های خصوصی- دولتی در منطقه موسوم به بارسلون 22، به بخش صنعت گردشگری دریایی (و سایر صنایع وابسته مانند رستوران ها، هتل ها، و غیره) این ناحیه شهری کمک کرده است. کمااینکه بارسلون 22 بیش از هزار و 500 شرکت را به خود جلب نموده، و 45 هزار فرصت شغلی به وجود آورده است.
ربط پی پی دی با بخش های دارای کمبود منابع را نیز می توان مثلا از طریق مجمع آب اردن (جی وی دبلیو اف) به تصویر کشید، که در سال 2011 برای مسئله بحرانی آب و توسعه سیستم مدیریت مشترک آب دره اردن بنیان نهاده شد. این مجمع عملکرد جمعی از سوی کشاورزان برای آماده کردن پیشنهادهای واقعگرایانه؛ بازبینی پیشنهادها از سوی بخش دولتی؛ و گفت و گوهای فراگیر و شفاف بین بخش دولتی و ذینفع های بخش خصوصی برای تعیین راه حل های مهم جهت مسائل بخش آب را، تروج می کند و ارتقاء می دهد (9).
درعین حال با یک روند هماهنگ جایگزین نشست غیررسمی شده، و پشتیبانی وزارت کشاورزی و مقامات دره اردن را جلب کرده است. این روند به برداشتن چند گام محکم به سوی حل بحران آب منجر شده، که شامل: 1) شکستن انحصار بازار شهرداری امان؛ 2) کسب کمک های مالی تضمینی؛ 3) تضمین فضای باربری هوایی در خطوط هوایی برای صدور محصولات تازه؛ و 4) پرداختن به مسائل نگهداری و زیربناسازی در امتداد کانال شاه عبدالله، می باشد. ساختار این مجمع به شرح زیرست:
گفت و گو با رهبری بخش خصوصی (مولداوی)
بخش خصوصی می تواند از طریق پیش گرفتن روش هوادارانه و تشویقی، در گشودن درهای گفت و گو پیشقدم شود. ایجاد و توسعه دستورکار کسب و کار ملی (ئن بی ای) یکی از راه های شناسایی فوریت ها و بسیج جامعه کسب و کار می باشد. کمااینکه شبکه دستورکار کسب و کار ملی مولداوی از بیش از 30 اتحادیه صنفی و اتاق بازرگانی تشکیل شده، و در خطمشی سازی در جایگاه یک ذینفع کلیدی قرار گرفته است. مؤسسه توسعه و نوآوری های اجتماعی (آی دی اس آی) چهارگروه کار در حوزه های کشاورزی، حمل و نقل، ساخت و ساز، و فناوری اطلاعات ایجاد کرده، و میزبانی کنفرانس سالانه دستورکار کسب و کارها را به عهده داشت. کنفرانسی که مقامات دولتی، اندیشکده ها، نمایندگان کسب و کارها، و رسانه ها، در آن حضور یافتند.
همچنین از گفت و گو در حوزه های اخذ مالیات، بازرسی ها ی دولتی، و اداره امور گمرک ها، نتایج قابل توجهی حاصل شد. مثلا تغییرات قانونی شامل حذف بازرسی های موردی، و کاهش دوره بازرسی ها از دو ماه به پنج روز بود. دولت نیز یک نهاد واحد ایجاد کرد، که هم کار دریافت گزارش مالیات ها، و هم خدمات مربوطه به مالیات دهندگان را ارائه می دهد. وزارت اقتصاد در سال 2013 از آی دی اس آی و شبکه مورد اشاره خواست یادداشت تفاهمی امضاء کنند، تا ارزیابی مستقل نوآوری های اصلاحات اقتصادی دولت را به عهده بگیرند (10).
گفت و گو برای نهادهای اقتصادی کوچک و متوسط (سنگال) (11)
در حالی که بخش نهادهای اقتصادی کوچک و متوسط (اس ام ئی) در هر اقتصادی قسمتی بنیادین و اساسی به شمار می رود، اما به خطمشی سازی دسترسی محدود، و بر آن نفوذ کمی دارد. بنابراین ابتکارهای گفت و گوهای ساختاری باید برای کسب دیدگاه های اس ام ئی امکانات ویژه تدارک ببینند. مثلا در سال 2011 اتحادیه ملی بازرگانان و صنایع سنگال (یو ئن ای سی ئو آی اس) بزرگترین اتحادیه از نوع خود که نماینده بیشتر اتحادیه های صنفی می باشد، اعضای اس ام ئی خویش را در گفت و گو با دولت دخیل کرد. یو ئن ای سی ئو آی اس عضویت ملیش را به چهار منطقه شمال، جنوب، مرکز، و غرب تقسیم نمود، و برای اعضای هر یک از این مناطق جلسات گفت و گوی جداگانه برقرار کرد (12). دو مجمع دستورکار کسب و کار منطقه ای که دلنگرانی های خطمشی منطقه ای را با دو سند توصیه های خطمشی با هم ترکیب کردند، مکمل این مباحث بودند.
دولت سنگال توصیه های اتحادیه را برای ایجاد قانون مالیاتی یک شکل، معقول، و متناسب، نصب العین قرار داد، که بخش اس ام ئی را بهتر در اقتصاد ملی ادغام می کند. به علاوه یو ئن ای سی ئو آی اس برای ایجاد یک یادداشت تفاهم متضمن گفت و گوی مستمر در مورد دلنگرانی های اس ام ئی و چالش های مداوم امنیت غذایی کشور، با وزرای مالیات و گمرکات، و تجارت و صنایع، و همچنین نخست وزیر همکاری کرد.
گفت و گو در کشورهای شکننده و دارای درگیری (نپال)
پی پی دی ها می توانند از طریق پشتیبانی از روندهای توسعه بنیادین، شفافیت، اعتمادسازی، و صلح و آرامش، در کشورهای شکننده و دارای درگیری (اف سی اس) نقشی ویژه بازی کنند (13). زیرا در اقتصادهای اف سی اس به عنوان ابزارها جهت فوریت بندی و ارتقاء اصلاحاتی عمل می نمایند، که بالقوه از این توانایی برخوردارند که فرصت های کاری و سرمایه گذاری های نوین به وجود بیاورند. گردآوری بازیگران متضاد و گوناگون برای بحث و گفت و گو در مورد مسائل بی تنش و خنثی که همه در پی آنها هستند، می تواند به روندهای اجرای مجدد ساخت صلح و آشتی و مصالحه کمک کند (14). مثلا مجمع کسب و کارهای نپال که در سال 2008 شکل گرفت، توانایی افزایش اعتماد بین بخش ها و پرداختن به مسائل پس از درگیری ها را نشان داد. این مجمع چندین مورد از ابعاد فضای کسب و کار نپال شامل اصلاحات مقررات در پیوند با سرمایه گذاری، مهارت های نیروی کاری بالقوه، دسترسی به اعتبارات مالی، و کسب و کارهای تازه کار را، مورد کند و کاو قرارداد. ارزیابی پسا- تکمیل مجمع مورد اشاره که گروه ارزیابی مستقل (آی ئی جی) گروه بانک جهانی آن را به عهده گرفت و تقبل کرد، نشان داد که ترویج و ارتقاء پی پی دی در اصلاحات بخش خصوصی در بستر تلاش و مبارزه یک کشور برای ایجاد دمکراسی سودمند بوده است (15). در پایان دومین مرحله پروژه، نتایج شامل این موارد بود: اجرای بیش از 41 مورد از 120 توصیه، صرفه جویی 5 میلیون و 670 هزار دلار (آمریکایی) هزینه های بخش خصوصی، ایجاد گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی و بخش های خصوصی- خصوصی در یک فضای سیاسی به شدت آشفته (16)!
گفت و گو بین کسب و کارها و احزاب سیاسی (پاکستان)
امکان دارد، گردهمایی مستقل کسب و کارها به صحنه ای برای گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی تبدیل شود. کمااینکه در پاکستان اتاق های بازرگانی از طریق پی پی دی در دفاع جانانه از بهبود محیط کسب و کارها دخیل شده اند. مثلا اتاق بازرگانی و صنایع راولپندی (آر سی سی آی) از 2009 به این سو همه ساله کنفرانس رؤسای همه اتاق های بازرگانی کشور را سازماندهی کرده است. این کنفرانس محل مهمی جهت گردهم آوردن جامعه کسب و کار از سراسر پاکستان برای بحث و گفت و گو در مورد مسائل مبرم اقتصادی شده، و جهت ایجاد زمینه مساوی بازی برای رشد کسب و کارها اصلاحاتی را پیشنهاد کرده است.
شرکت کنندگان پنجمین کنفرانس سالانه که در فوریه 2013 برگزار شد، شامل رؤسای اتاق های بازرگانی، مقامات دولتی، و نمایندگان مسئول خطمشی اقتصادی از همه احزاب سیاسی عمده پنجگانه پاکستان، بودند. این نخستین بار بود، که در این کشور احزاب سیاسی به طور مستقیم و شفاف با رهبران کسب و کارها در مورد نیاز حیاتی برای اصلاحات اقتصادی دخیل می شدند. در پایان کنفرانس رؤسای اتاق های بازرگانی اعلامیه مشترک سالانه بهوربن (شهر کوچکی در استان پنجاب) خود در مورد فوریت های اصلاحاتی را صادر کردند.
ششمین کنفرانس سالانه بر پاسخگو دانستن دولت دمکرات تازه انتخاب شده جهت عمل به قول هایش تمرکز داشت (17). مؤسسه پژوهش خطمشی بازار اقتصادی (پی آر آی ان ئی) که اندیشکده ای محلی است، برای پیگیری پیشرفت در سه حوزه کلیدی خطمشی یعنی احیای اقتصادی، امنیت سوخت/ انرژی، و حفاظت اجتماعی، کارت امتیاز درست کرد (18). گزارش های پیگیری برهه ای پی آر آی ان ئی مورد توجه فراوان رسانه ها قرار گرفته، و به سوق دادن آنها جهت مصاحبه با خطمشی سازان در خلال مجمع پی پی دی در کنفرانس رؤسای اتاق های بازرگانی پاکستان کمک کرده است. فراتر اینکه جامعه کسب و کارهای این کشور به ارزیابی پیشرفت دولت در اجرای قول های اقتصادی ادامه می دهد.
ایجاد گفت و گوی موثر
گرچه توانایی، ظرفیت، و عملکرد گفت و گو هرگز بهتر از حال حاضر نبوده است، اما نیازی به گفتن نیست که پی پی دی ها باید به شدت در پی استاندار سطح بالای تأثیرگزاری و مشروعیت باشند. زیرا بسیاری از ابتکارات گفت و گوها هرگز بگونه ای که درنظر بوده، صورت نمی گیرند. این مخاطرات هم وجود دارند که گفت و گوها به خدمت منافع محدود برخی گروه ها درآیند، و یا پاره پاره شوند. بدون اینکه نتایج معنی دار کسب کنند. با طراحی مناسب، پشتیبانی کافی، پیگیری مناسب، و کار کردن بر روی مشکلات از طریق خود روند گفت و گوها، می توان اینگونه چالش ها را از میان برداشت. به کارشناسان مربوطه توصیه می شود، که از منشور عملکرد مناسب پی پی دی پیروی کنند (19)، و از تجربیات بین المللی بیاموزند.
به طور کلی چهارچوب پی پی دی باید بر ابزارهایی بنیان نهاده شود، که به این موارد کمک کنند: شناسایی فاصله های همکاری حاکمیت شرکتی، تضمین اراده سیاسی برای اصلاحات، ترتیب دادن روند گفت و گوی چند ذینفعی پیرامون مسائل مورد بحث، و تضمین حمایتگرانه و پیگیری رأی دهندگان در سطحی گسترده! در هنگامی که غنیمت گیری و رفیق بازی رواج دارند، این ابزار به صورت جمعی سیستم را از حالت قفل شدگی درمی آورند، امکان رقابت آزاد را فراهم می کنند، و ارائه خدمات به رأی دهندگان را بهبود می بخشد.
یکی از مسائل خطمشی سازان، دینفع ها، و کارشناسان توسعه این می باشد، که برای اینکه پی پی دی سرانجام به بار بنشیند و ثمر بدهد، باید سرمایه گذاری و طراحی قابل توجهی صرف روند گفت و گوی ساختاری شود. همچنین هر پی پی دی منحصر به فرد است، و باید بر مبنای تجربیات، نهادها، و مسائل محلی، ساخته و پرداخته شود. در عین حال صرفنظر از هر شرایط ویژه، کارشناسانی که در مورد نکات زیر هشیار باقی می مانند، بر ترویج و ارتقاء گفت و گوهای سطح بالا متمرکز خواهند ماند.
مدافعان
مدافعان هر دو بخش دولتی و خصوصی حق روند گفت و گو را در اختیار می گیرند، و آن را به پیش می برند. آنها باید از اعتبار و در نظر داشتن منافع گسترده کشور، برخوردار باشند. مدافعان بخش خصوصی باید دارای اقتدار لازم بوده، و برای نشان دادن اراده سیاسی به اندازه کافی دخیل باشند. همچنین ضروت دارد مدافعان کسب و کارها مستقل بوده، و به عنوان سخنگوی واجد شرایط به نیابت از جامعه گسترده تر کسب و کار از سوی این جامعه به رسمیت شناخته شوند، و مورد تأیید آن باشند. درهر بخش حضور یک گروه رهبری مرکزی جهت بسیج و هماهنگی مشارکت، و اجتناب از وابستگی بیش از اندازه به افراد، اهمیت دارد.
نمایندگی
برای اینکه یک پی پی دی تأثیرگزار و معرف باشد، باید خود را با گوناگونی و تنوع منافع بخش خصوصی مطابقت دهد. پی پی دی ها باید مشتاق فراگیری و مشمولیت انواع مختلف شرکت ها، و اندازه ها و شکل های متفاوت بخش های گوناگون از جمله بازیکنان جهانی و ملی، خارجی و داخلی، و شرکت های رسمی و غیررسمی باشند. اتحادیه های صنفی مستقل به عنوان محمل کلیدی بیان دیدگاه های کسب و کارها و تسهیل عملکردهای جمعی عمل می کنند. تسهیل کنندگان باید به جای منافع اقتصادی در پی جستجو و یافتن اتحادیه هایی باشند، که راه حل های بازار را ترویج می کنند و ارتقاء می دهند. همچنین به منافع سازماندهی نشده نیز، اجازه مشارکت بدهند.
شفافیت
گفت و گوهای شفاف از تبانی (یا پیدایش تبانی) جلوگیری می کند، پاسخگویی را تقویت می نماید، و به همه رأی دهندگان این توانایی را می دهد، که کمک های آگاهانه کنند. روند بنیادین شده خطمشی روشن می سازد، چه تصمیم هایی گرفته خواهد شد. همچنین کانال هایی برای مشارکت در آن تصمیمات ایجاد می کند. دولت باید پیشنهادهای اصلاحات مدنظر و هرگونه اطلاعات در پیوند با خطمشی را فاش نماید. رهبران پی پی دی هم باید برای احراز اطمینان از دسترسی آزاد و آموزش مردم در مورد اهداف اصلاحات، پویش (کمپین)های رسانه ای و دسترسی راه بیندازند.
آمادگی
آماده کردن توصیه های خطمشیی، گفت و گوی سازنده، جمع آوری بازخوردها، تحلیل شواهد و مدارک، و سازماندهی کلی گفت و گو، مستلزم ظرفیت قابل ملاحظه ای است. بنابراین به موازات اینکه امکان دارد مسئولیت های گوناگون جهت سازماندهی گفت و گو به دوش تسهیلگر بیفتد، سرمایه گذاری در مورد ظرفیت نمایندگان بخش های خصوصی و دولتی حیاتی به شمار می رود. زیرا بخش خصوصی به ظرفیت جهت تحقیق، ارزیابی، و هماهنگی نیازها و دیدگاه های کسب و کارها، نیازمند است. دولت نیز نیاز دارد که احراز اطمینان کند، که از کارشانسی و منابع برای تحلیل خطمشی، تنظیم راهبردهای منسجم اصلاحاتی، و ارتباط با ذینفع ها، برخوردار می باشد.
قابلیت پایداری و ماندگاری
قابلیت پایداری و ماندگاری متضمن اختلاط پی پی دی با نهادهای محلی موجود و احراز اطمینان از این است، که تسهیلگران طرف سوم ساختارها و بازیگران محلی را جابجا نکنند. گام ها جهت تضمین قابلیت پایداری و ماندگاری گفت و گو شامل طراحی زودهنگام برای نقل و انتقالات، ساخت ظرفیت، تأمین مستمر امنیت اعتبار مالی، و احترام به مالکیت محلی، می باشد. تلاش ها جهت ایجاد این قابلیت پایداری و ماندگاری در طرح پی پی دی از آغاز، در خدمت افزایش و تقویت اعتبار کل کوشش های مربوطه است.
پی پی دی جامعه به کاربستن
نیازی نیست، کارشناسان فن از پیچیدگی پی پی دی زیاد نگران شوند. چراکه اصولا در جزوه پی پی دی توصیه، راهنمایی، و ابزارهای زیادی، وجود دارند (20). جامعه جهانی متعهد به به کار بستن پی پی دی می تواند به منظور پشتیبانی از کارشناسان فن و اشاعه هرچه گسترده تر درس های پی پی دی، در شبکه های گسترده کارشناسان فن ایجاد شود، که حول محور پاتوق آن-لاینی نوین www.publicprivatedialogue.org. گردهم می آیند. این پاتوق ابزار، موارد، و درس هایی از سراسر جهان را، به اشتراک می گذارد. جامعه مورد اشاره از رد وبدل شدن اطلاعات و معلومات بین کارشناسان فن پی پی دی با اهداف توانبخشی به آموختن و نوآوری، گسترش مبانی معلومات، و اشاعه آگاهی و اخبار نوآوری های پی پی دی، پشتیبانی می کند.
چگونه کارشناسان فن پی پی دی می توانند دست اندرکار باقی بمانند، معلومات و ابزار را به اشتراک بگذارند، و در پی کمک های فنی برآیند؟
برای این منظور می توان به www.publicprivatedialogue.org. پاتوق پی پی دی مراجعه کرد،
با آدرس فیسبوکی facebook.com/publicprivatedialogue تماس گرفت،
در توئتیر به آدرس Twitter: twitter.com/PPDialogue مراجعه، و از هشتگ #ppdialogue hashtag استفاده نمود.
___________________________________________________________________
پانویس ها
1- بیانیه مشترک گسترش و تقویت همکاری های بخش های دولتی و خصوصی جهت رشد گسترده، فراگیر، و پایدار (بوسان، 11 نوامبر 2011)
2- راهنمای پیگیری چهارچوب مشارکت جهانی (مشارکت جهانی جهت همکاری توسعه مؤثر، 2013)
3- کارگاه آموزش از سوی برنامه دست اندرکاری بخش حصوصی برای حاکمیت شرکتی مناسب (پی اس جی جی) ابتکار و آموزش معلومات بانک جهانی (دبلیو بی ال کی ال آی) و شرکت همکاری بین المللی (جی آی زد) آلمان (جی ام بی اچ)، و با مشارکت شرکت تأمین اعتبار بین المللی و مشارکت جهانی جهت همکاری توسعه مؤثر، سازماندهی شده است. وزارت همکاری اقتصادی و توسعه دولت مرکزی آلمان (بی ام زد) تآمین مالی آن را به عهده دارد.
4- مرور پشتیبانی گروه بانک جهانی برای گفت و گوی ساختاری بخش های دولتی- خصوصی جهت گفت و گوی بخش خصوصی و توسعه بخش مالی، انجام گرفته از سوی همکاری مالی بین المللی، آوریل 2009
5- بنجامین هرزبرگ، 2013
6- ارزیابی تأثیر ابتکارات گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی در کامبوج، جمهوری دمکراتیک خلق لائوس، و ویتنام، انجام گرفته از سوی همکاری مالی بین المللی و آژانس توسعه بین المللی استرالیا (ای یو اس ای آی دی)، 2007
7- ارزیابی تأثیر ابتکارات گفت و گوی بخش های های دولتی- خصوصی در کامبوج، جمهوری دمکراتیک خلق لائوس، و ویتنام، انجام گرفته از سوی همکاری مالی بین المللی و آژانس توسعه بین المللی استرالیا (ای یو اس ای آی دی)، 2007
8- “گفت و گوی بخش های دولتی- خصوصی جهت رقابت و توسعه اقتصاد محلی: درس هایی از منطقه مدیترانه”، گزارش تولید شده از سوی گروه رقابت کلاستر، و خودارزیابی برای برنامه گفت و گوی های بخش های دولتی- خصوصی سرمایه گذاری بخش آب و هوای گروه بانک جهانی، با تأمین مالی از سوی سندیکای ترویج و ارتقاء تجارت کاتالونیا (سی ئو پی سی ای)/ حساب امانی دستیاری فنی همکاری مالی بین المللی (آی اف سی)، نوامبر 2011
9- امل حجازی، “مجمع آب دره اردن”، ارائه شده در کارگاه آموزش سال 2014 گفت و گوی های بخش های دولتی- خصوصی (فرانکفورت 3-6 مارس 2014)
10- تئودورا میهیلووا، “گفت و گوی های بخش های دولتی- خصوصی در مولداوی”، راهبردها برای اصلاحات خطمشی، جلد سوم (سی آی پی ئی، 2014)، قابل دسترسی آن-لاین در پیوند http://www.cipe.org/publications/detail/public-private-dialogue-moldova
11- تئودورا میهیلووا، “بخش واحدهای اقتصادی کوچک و متوسط سنگال و گفت و گوی های بخش های دولتی- خصوصی”، راهبردها برای اصلاحات خطمشی، جلد سوم (سی آی پی ئی، 2014)
12- به جز سی آی پی ئی، جی آی زد از عمده ترین پشتیبانان گفت و گوی های بخش های دولتی- خصوصی واحدهای اقتصادی کوچک و متوسط مدار سنگال بوده است.
13- گروه بانک جهانی، گفت و گوی های بخش های دولتی- خصوصی در کشورهای شکننده و دارای درگیری: تجربیات و درس های آموخته شده (گروه بانک جهانی، 2014)، قابل دسترسی آن-لاین در پیوند www.wbginvestmentclimate.org
14- چگونه شرکت ها از عهده درگیری و خشونت برمی آیند، تجربیاتی از سراسر جهان، توسعه بخش خصوصی، بانک جهانی، 2014
15- برنامه اصلاحات سرمایه گذاری آب و هوای نپال (557305)، سند 2011 گروه ارزیابی مستقل (آی ئی جی)، آی جی، بانک جهانی، واشنگتن دی. سی.
16- برنامه اصلاحات سرمایه گذاری آب و هوای نپال، شرکت تأمین مالی بین الملی
17- حامد صدیقی، “ششمین کنفرانس رؤسای همه اتاق های بازرگانی پاکستان جامعه کسب و کار را گردهم می آورد”، ژانویه 2014، قابل دسترسی آن-لاین در پیوند http://www.cipe.org/blog/2014/01/06/6th-all-pakistan-chamber-presidents-conference-brings-business-community-together/
18- کارت امتیاز خطمشی اقتصادی پاکستان، قابل دسترسی آن-لاین در پیوند http://govpolicyscorecard.com.pk/
19- “منشور عملکرد مناسب در استفاده از گفت و گوی های بخش های دولتی- خصوصی برای توسعه بخش خصوصی”، به کارگرفته شده از سوی وزارت توسعه بین المللی انگلستان (دی اف آی دی)، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (ئو ئی سی دی)، بانک جهانی، و همکاری مالی بین المللی، در کارگاه آموزش گفت و گوی های بخش های دولتی- خصوصی، پاریس، فوریه 2006
20- بنجامین هرزبرگ و اندرو رایت، جزوه گفت و گوی های بخش های دولتی- خصوصی: جعبه ابزاری برای اصلاحات محیط کسب و کار، دی اف آی دی، بانک جهانی، آی اف سی، ئو ئی سی دی، دسامبر 2006
