نویسنده: لورا فون فورهیس
در بامداد یک روز شنبه ماه ژوئیه 2010، 60 خانم برغم هوای به شدت غبارآلود لاگوس و در پایاین سفری طولانی وارد هتل مورهاس شدند. آنها به گرمی و با هیجان با هم خوش و بش کردند، و ایده های نوین رد و بدل نمودند. این زنان رهبر دنیای کسب و کار، لباس هایی به رنگ های روشن پوشیده بودند، بلندپروازی های نیرومندشان سبب تقویتشان بود، دورمحل گردهمایی گشتند، و خود و کسب و کارهایشان را معرفی کردند.
این دیدار گشایش/ افتتاحیه مرحله برنامه کارآفرینی زنان آفریقایی (ای دبلیو ئی پی) لاگوس بود، که در ژوئیه آن سال از سوی وزارتخارجه آمریکا برگزار شد. هدف از این برنامه کمک به زنان کارآفرین در سراسر آفریقای سیاه/ مناطق جنوب صحرای بزرگ آفریقا بود. برنامه ای که از زنان کارآفرین آفریقایی برای ارتقاء رشد کسب و کارشان، دادوستد هم در سطح محلی و هم با بازارهای آمریکا، ایجاد محیط بهتر کاری، و تقویت زنان کارآفرین آفریقایی جهت تبدیل به صدایی برای تغییر در جوامع خود، پشتیبانی می کند.
ای دبلیو ئی پی در ابتدا از سوی گروهی از زنان دست اندر کار در بخش کشاورزی نیجریه آغاز به کار کرد. اما در حال حاضر شامل بخش هایی متنوع از مد گرفته، تا پارچه، خدمات حرفه ای، لوازم آرایش، و چیدمان/ دکور، می شود. از هنگام آغاز به کار ای دبلیو ئی پی بخش هایی از آن مانند بخش لاگوس در سراسر آفریقا فعال شده اند، هزار و 600 زن کارآفرین از 33 اتحادیه صنفی در سراسر قاره آفریقا گردهم آمده اند، و 17 هزار فرصت شغلی ایجاد کرده اند.
من آنقدر خوش شانس بودم که در نشست گشایش لاگوس حضور داشته باشم، و به سخنان اعضاء در مورد مسائل مشترک زنان کارآفرین در نیجریه گوش کنم. مسایلی که از جمله شامل دسترسی به اعتبارات مالی، ایجاد تعادل بین مسئولیت های کاری و خانوادگی، و پرداختن به مسائل کاری، می شد.
یمیسی آیرونابویی رئیس منطقه ای پیشین ای دبلیو ئی پی ماجرای چگونگی رشد مزرعه منهوت/ کاساوای خود از یک کسب و کار کوچک محلی، تا رسیدن به جایگاه تولید کننده اصلی نشاسته برای شرکت هاینکن در نیجریه را شرح داد. و اینکه اینک همه ساله از طریق 2 هزار کشاورز 9 هزار تن (معادل 9 هزار کیلو) نشاسته منهوت برای این شرکت تولید می کند.
او به تأکید گفت، که شفافیت و رعایت اصول اخلاقی از سوی گروه مورد اشاره در جذب سرمایه گذاری بین الملی بسیار مهم بوده است. همچنین خاطرنشان کرد هرگز از اینکه سرمایه گذاران به کارخانه اش سر بزنند، نگران نشده است. زیرا باعث افتخارش می باشد، که کسب و کار خود را به آنان نشان بدهد.
چنین بازدیدهایی از سوی سرمایه گذاران بالقوه امری عادی به شمار می رود. زیرا می خواهند از نبود شرایط نامناسب کاری، ساختار مناسب حاکمیت شرکتی، و یا نحوه انجام مناسب امور مالی، احراز اطمینان کنند. چراکه اینگونه مسائل در به مخاطره نیفتادن سرمایه شان تأثیر دارند. در همین پیوند محل کار یمیسی آیرونابویی نیز از سوی شرکت هایی مانند هاینکن مورد بازرسی قرار گرفته، و نتیجه رضایت بخش بوده است. بنابراین برای یمیسی آیرونابویی صرف وقت جهت ایجاد سیستم مدیریت قوی و کارآمد، نتیجه مطلوب خود را به بار آورد. کمااینکه سبب جلب اعتماد سرمایه گذاران داخلی و خارجی شد.
البته چنین دلنگرانی هایی تنها به نیجریه محدود نمی شوند. کمااینکه در واقع بر اساس نظرسنجی نهاد موسوم به شاخص بازارهای رو به پیدایش چابکی در مورد ارائه دهندگان خدمات تدارکاتی، اخیرا فساد به عنوان عمده ترین دلنگرانی شرکت هایی معرفی شد، که در اینگونه بازارها فعالیت دارند. کمااینکه 60 درصد شرکت کنندگان در این نظرسنجی گفتند که نگران آنند، که فساد فعالیت هایشان را مورد تهدید قرار دهد.
در گزارش نتایج نظرسنجی مورد اشاره آمده “تأثیرات فساد بر عملکرد کسب و کارها روشن است. چراکه چه در بالاترین سطوح رخنه کرده و بر اعطای قراردادها یا تصمیات سرمایه گذاری تأثیر بگذارد، و چه در خفا و در سطح عملکردهای روزمره در زمینه هایی مانند پرداخت رشوه برا ی ترخیص کالا از بنادر و یا نقاط ایست بازرسی صورت بگیرد، به شکل چشمگیری سبب کاهش ظرفیت عملکرد مؤثر ارائه دهندگان خدمات تدارکاتی و کسب و کارهای سودآور می شود.”
در ادامه این گزارش شرح داده شده “شرکت کنندگان در نظرسنجی برای بنیادهای منصفانه، آزاد، و شفاف قانونی و مقرراتی، که می توانند از سرمایه گذاری و اجرای قراردادها محافظت کنند و بازارهای سالم ارائه دهند، ارزش فزاینده ای قائلند.” زیرا کار در کشورهای دارای فساد زیاد، مانعی جدی بر سر راه توانایی آنان برای عملکرد اخلاقی در اینگونه کشورها می باشد.
زینب جاجی رئیس کنونی بخش نیجریه ای دبلیو ئی پی نیز توضیح داد، که رهبران این نهاد با طیف متنوعی از تأمین کنندگان مالی و سرمایه گذاران بین المللی دیدار و گفت و گو کرده اند. این تأمین کنندگان و سرمایه گذاران آشکارا اظهار داشته اند، پرداختن به حل مسئله فساد برای جلب سرمایه گذاری خارجی اهمیت حیاتی دارد. او در ادامه افزود: “به باور ما برای کسب و کارهایی که در زنجیره تدارکات بین المللی فعالند، داشتن سیاستی ضدفساد سبب افزایش سطح قابل اعتماد بودن آنها می شود. زیرا در چنین صورتی طرف های کاری و سرمایه گذاران آنها را جدی تر می گیرند. همچنین این برداشت متداول که همه کسب و کارهای (نیجریه ای) به نوعی فاسد هستند، از بین می رود.
آنجلا آجالا معاون بخش نیجریه ای دبلیو ئی پی هم خاطرنشان کرد که بدون داشتن شواهد عملی مبنی بر اثبات رعایت “اخلاق کاری”، صرف ادعای چنین رعایتی کافی نیست. زیرا باید با افزودن جزئیاتی به خط مشی خود بر علیه روند عملکرد نادرست، در عمل نشان داد که به عملکرد همراه با اخلاق کاری متعهد هستیم. او در ادامه افزود: “اگر می خواهید وارد بازار بین المللی شوید، باید خط مشی روشن داشته باشید… مردم باید بدانند که شما در هنگام دست اندرکاری در کسب و کار خود، از هر گونه عملکرد شبهه آلود برکنار هستید.”
لورا الاکیجا مشاور ارشد دفتر حقوقی همکاری استرلینگ در نیجریه نیز گفت: “اگر در خانه روشی مهمانوازانه در پیش بگیریم و هدیه بدهیم، کار درستی است. اما در محل کار خطمشیی حاکم می باشد، که بر اساس آن کارکنان نمی توانند هدیه قبول کنند. … یعنی باید مرز مشخصی وجود داشته باشد، که می توان به چه کسانی هدیه داد. مثلا حتی اگر یک خطمشی هدیه دادن و مهمانوازی دارید که عمل به آن سبب رفع بسیاری از دلنگرانی ها می شود، نمی توان به مسئولان دولتی و یا افرادی که (در کسب و کار) منافعی دارند، هدیه داد.
درک دلنگرانی های در پیوند با فساد که سبب دوری گزیدن سرمایه گذاران از نیجریه می شود، و فعالیت دسته جمعی برای مدنظر قرار دادن و پرداختن به اینگونه دلنگرانی ها چه به صورت فردی و چه به شکل همگانی، برای ای دبلیو ئی پی اهمیت دارد. به همین سبب به گفته جاجی هر یک از اعضای ای دبلیو ئی پی تشویق می شوند، که جهت پرداختن به فساد خط مشی های ویژه ای در پیش بگیرند. او در ادامه افزود: “این همچنین بدان معناست، که همه اعضای ما اخلاق کاری مناسبی دارند. در عین حال به این معنی هم می باشد، که این اعضاء اندک اندک به عنوان زنانی مشاهده خواهند شد، که وارد کسب و کار می گردند، و کارها را به درستی و به شکلی مناسب انجام می دهند.
