همانگونه که هفته گذشته در این وبلاگ به آگاهی رسید، فوتبال یعنی محبوب ترین ورزش جهان می تواند در توسعه و تکامل موقعیت های اقتصادی و استحکام دمکراسی در سراسر آفریقا، نقشی کلیدی بازی کند. یکی از راه های ابتکاری چنین توسعه و تکاملی، اوضاع پر رونق اتحادیه های هواداران می باشد.

در غنا سازمانی که رسما به عنوان اتحادیه های هواداران شناخته می شود، کار جدی خود را در خلال نخستین بازی ستارگان سیاه در گرماگرم بازی های جام جهانی فوتبال 2006 فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) آغاز کرد. در آن برهه که ملت غنا نیز مانند بسیاری از مردم کشورهای دیگر جهان محو و شیفته فوتبال بودند، شمار گروه های هوادار و اعضایشان به سرعت افزایش پیدا کرد. بگونه ای که اینک وزارت ورزش و جوانان این کشور اتحادیه های پرشماری مانند اتحادیه هواداران سراسر کشور (ان اس یو)، اتحادیه هواداران غنا (اس یو جی اچ ای)، اتحادیه ملی هواداران غنا (جی اچ ای ان اس یو)، اتحادیه هواداران هزاره غنا (ام آی اس یو جی اچ ای)، و اتحادیه هواداران زنان غنا (دبلیو ئو اس یو جی اچ ای) را، به رسمیت می شناسد.

البته این اتحادیه ها مخاطبان مورد نظر ما به مثابه سازمان های طرف کار نیستند. اما کمکی که در ساخت سرمایه اجتماعی و مهارت های رهبری کرده اند، در مجموع برای استحکام بخشیدن به جامعه مدنی به عنوان ستون دولت های مردمی، از اهمیت برخوردارست. چراکه آن سرمایه و آن مهارت ها قابل انتقال می باشند. همچنین می توان گفت که اگر آموختن عملی آنها از یادگیری در کارگاه های آموزش مؤثرتر نباشد، تأثیری برابر دارد.

نخستین تجربه من با اتحادیه هواداران در ژوئیه 2009 بود، که در جام هاکی ملت های آفریقا در اکرا در غنا حضور داشتم. در آن هنگام تیم های ملی هاکی میدانی زنان و مردان غنا، آفریقای جنوبی، نیجریه، و مصر، به مدت یک هفته برای راه یابی به مسابقات جام جهانی هاکی 2010 با هم مبارزه می ردند. در خلال مسابقات آن یک هفته چه تیم غنا بازی داشت و چه نداشت، چندین اتحادیه هواداران این کشور با فریادهای تشویق آمیز، دست زدن، آواز خواندن، و رقصیدن، مصرانه پشتیبانی خود از آن بازی ها را نشان می دادند. خوب اینک این پرسش پیش می آید، که هورا کشیدن برای تیم رقیب چه مفهومی دارد؟ پاسخ اینست که زمانی که دولتی به افراد برای ایجاد فضای هیجان و یگانگی یعنی تصویری از یک ملت ورزش دوست و کشته مرده گسترش ورزش های کمتر شناخته شده حق کمیسیون پرداخت می کند، مردم نیز چنین رفتاری را در پیش می گیرند. به عبارت دیگر این رفتاریست که اتحادیه های هواداران حتی در مورد ورزش هایی به جز فوتبال نیز، آن را وظیفه خود می دانند.

برای رئیس جمهور میلز احراز موفقیت در جام هاکی ملت های آفریقا یعنی بازی هایی که نشانگر پشتیبانی غنا از گسترش هاکی در جامعه جهانی ورزش بود، و همچنین ایجاد تسهیلات و زمین بازی فوق العاده زیبا و عالی هاکی روی چمن را در منطقه مرکزی اکرا توجیه می کرد، یک ورزشگاه پر از تماشاگر ضرورت داشت. و در اینجا بود که اتحادیه هواداران سراسر کشور، اتحادیه هواداران هزاره غنا، و اتحادیه هواداران زنان غنا، به خوبی از عهده انجام وظیفه خویش برآمدند.

گرچه من پیش از حضور در آن رقابت ها هرگز به هاکی میدانی کمترین علاقه ای نداشتم، اما فضایی که این گروه ها ایجاد کردند واقعا هیجان برانگیز بود. به همین سبب مطمئنم بسیاری از اعضای این اتحادیه ها نیز در حالی از ورزشگاه ها بیرون می رفتند، که علاقه نوینی به هاکی میدانی  در درونشان به وجود آمده بود. از دیدگاه کسب و کار نیز این موفقیت هم به نفع اتحادیه ها، و هم به سود دولت غنا بود. بنابراین تورنمنت جام هاکی ملت های آفریقا دلیلی دیگر شد، که غنا در حوزه ورزش دست به زیربناسازی و ساخت تسهیلاتی برای میزبانی مسابقات ورزشی بزند. در عین حال اتحادیه هواداران نیز، مزد خدمات خود را گرفتند.

در سال 2006 سارفو ابربرسه حقوقدان، تحلیلگر ورزشی، و از مجریان تلویزیون غنا، پیشگام ایجاد ائتلاف اتحادیه های هواداران آفریقا (سی ئو اس یو ای) شد، تا این ائتلاف در جام جهانی فوتبال 2010 آفریقای جنوبی کار تشویق در سطح کلی را به عهده بگیرد. چراکه وی پس از مشاهده موفقیت اتحادیه هواداران غنا در ایجاد یگانگی و وحدت بین هواداران سرسخت ترین باشگاه های رقیب برای حضور ستارگان سیاه در بازی های جام جهانی فوتبال 2006، به این اعتقاد رسیده بود که چنین چیزی را می توان به کل قاره آفریقا تسری داد.

ائتلاف اتحادیه های هواداران آفریقا صمیمانه به ماهیت وحدت بخش ورزش اعتقاد دارد. اما در عین حال پتانسیل شبکه بندی عاشقان ورزش در سراسر آفریقا را هم به عنوان یک راهبرد کاری برای افزایش عضویت، پشتیبانی مالی، و درآمد، درک می کند. بنابراین شگفت آور نیست که این ائتلاف تا هنگامی که دوربان یعنی شهر مورد نظر آفریقای جنوبی به عنوان میزبان بازی های المپیک 2020 از ادامه نامزدی خود منصرف نشده بود، با شدت هر چه تمامتر از این نامزدی پشتیبانی کرد.

البته ممکنست حالا آفریقای جنوبی میزبانی بازی های المپیک 2024 را مدنظر داشته باشد. و بدون تردید اتحادیه های هواداران در آفریقا، پشتیبان این افتخار بین المللی و موقعیت کاری هستند. در عین حال دیدن اینکه ممکنست چند رهبر جامعه مدنی و اعضای آینده از درون اتحادیه های هواداران کنونی ظهور کنند، جالب می باشد.